Nationaal Rapporteur: ‘Onderzoek vermoedens van mensenhandel’
Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen Corinne Dettmeijer vindt het van groot belang dat in situaties waar mogelijk sprake is van mensenhandel onderzoek wordt gedaan. In de afgelopen 5 jaar is 26 keer melding gemaakt van uitbuiting door ambassadepersoneel in Nederland, meldt de Volkskrant.
De 26 meldingen zijn gedaan door huishoudelijk werkers op buitenlandse ambassades in Nederland die werken onder slechte arbeidsomstandigheden, onderbetaald worden en die slachtoffer zijn van 'ongewenste omgangsvormen'. ‘Deze meldingen moeten zeer serieus genomen worden en ze moeten onderzocht worden’, zegt Nationaal Rapporteur Corinne Dettmeijer. ‘Het is daarvoor van belang dat Buitenlandse Zaken alle signalen deelt met politie en OM. Alleen dan kan daadwerkelijk onderzoek worden verricht en alleen dan kunnen mogelijke slachtoffers worden meegenomen in het verblijfsrechtelijk beschermingsregime.’ De Nationaal Rapporteur vermoedt dat er nog meer misstanden zijn, maar dat de drempel om deze te melden erg hoog is omdat ambassadepersoneel vaak geïsoleerd leeft.
Onschendbaar
Diplomaten zijn onschendbaar door het Verdrag van Wenen, waardoor vervolging lastig is. Buitenlandse Zaken zegt in een reactie de klachten over de werkomstandigheden 'zeer serieus' te nemen. Als dat echt nodig is, neemt het ministerie contact op met de ambassade om de diplomaten erop te wijzen dat ze de Nederlandse wet gerespecteerd dient te worden. In ernstige gevallen kunnen privileges worden ontnomen, of worden gevraagd om opheffing van de immuniteit, maar dat gebeurt zelden. De afgelopen jaren zijn er maatregelen ingevoerd om uitbuiting van ambassadepersoneel te voorkomen. Zo is er tweejaarlijks een persoonlijk gesprek en krijgen nieuwe medewerkers een informatiefolder waarin wordt uitgelegd wat de Nederlandse normen en standaarden zijn voor onder andere werkuren en salaris. De Nationaal Rapporteur onderschrijft de aanbeveling van de FairWork, een ngo die zich inzet voor slachtoffers van arbeidsuitbuiting, om de mogelijkheden voor een onafhankelijke arbitragecommissie te onderzoeken. Die kan bijvoorbeeld bemiddelen bij arbeidsrechtelijke conflicten over de uitbetaling van loon.
Bedelen
Ook bij de recente berichtgeving over overlast van bedelaars in grote steden mist de Nationaal Rapporteur het mensenhandelperspectief: ‘Mensen moeten zich afvragen waarom bedelaars bedelen. Is dat omdat ze het zelf willen, of staat er om de hoek een mensenhandelaar bij wie ze gedwongen worden hun geld in te leveren? Een bedelverbod kan overlast verminderen, maar lost de onderliggende problemen niet op.’
Europese en internationale verplichtingen
In haar rapport Zicht op kwetsbaarheid over de kwetsbaarheid van groepen kinderen voor mensenhandel wees de Nationaal Rapporteur al op het belang van voldoende kennis en training over mensenhandel, zodat signalen eerder herkend kunnen worden: 'Voor alle eerstelijns professionals die in aanraking kunnen komen met mogelijke slachtoffers van mensenhandel is via meerdere bovennationale rechtsdocumenten training geïndiceerd: daarmee volgt scholing en training een internationale en Europese verplichting. In zaken waarbij het vermoeden rijst dat het strafbare feit vanuit een mensenhandelsituatie is gepleegd, is raadpleging van de mensenhandelexpert binnen de betrokken organisatie van belang.'