Belangrijke stap richting duurzame en integrale aanpak van uitbuiting
‘Als mensen onrecht wordt aangedaan moeten zij kunnen vertrouwen op een rechtstelsel dat hen beschermt, door daders en relevante betrokkenen stevig aan te pakken, door te voorkomen dat zij opnieuw het foute pad op gaan en door de uitbuitingssituatie duurzaam te doorbreken; dit kan alleen met een integrale aanpak van mensenhandel.’ Dit stelt staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ankie Broekers-Knol, in een reactie op de Dadermonitor mensenhandel 2015-2019. In de uitgebreide reactie komt uitdrukkelijk naar voren dat het kabinet de verschillende aspecten van de problematiek van mensenhandel onderkent, en de noodzaak inziet om blijvend aandacht te besteden aan het versterken van de uitvoering van deze problematiek.
De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, Herman Bolhaar, is verheugd dat alle aanbevelingen die worden gedaan in de Dadermonitor mensenhandel 2015-2019, die op 21 januari 2021 uitkwam, worden overgenomen door het kabinet en dat de noodzaak voor een integrale aanpak nadrukkelijk wordt onderschreven.
‘Er is inmiddels een belangrijke eerste basis gelegd in de aanpak van mensenhandel, die nu op een duurzame manier verder kunnen en moeten worden uitgewerkt,’ zegt Bolhaar. ‘Mensenhandel is geen tijdelijk probleem, maar een diepgeworteld, veranderlijk en terugkerend fenomeen dat een langdurige, brede en integrale aanpak vereist.’ Om deze duurzame en effectieve aanpak te stimuleren, is een scherpe meerjarige focus nodig waarin de aanbevelingen worden omgezet in daadkracht en uitvoering, in een nauw samenwerkingsverband tussen het Rijk, regio’s en gemeenten.
Brede aanpak is vereist
De aard, omvang en context van uitbuiting is de afgelopen jaren aanmerkelijk complexer en meer fluïde geworden. Ook het kabinet erkent dat het gaat om multiproblematiek die op alle fronten actief moet worden aangepakt. Verschillende groepen zijn hierbij op verschillende terreinen en in verschillende stadia kwetsbaar. Zo bleek uit alle drie de recente onderzoeken van de Nationaal Rapporteur: de Slachtoffermonitor mensenhandel 2015-2019, het casuïstiekonderzoek Vertrouwen in Veerkracht en deze Dadermonitor mensenhandel 2015-2019.
Het kabinet benadrukt de noodzaak om kwetsbare jongeren te beschermen om op die manier zowel daderschap als herhaald daderschap te voorkomen. Het voorkomen van (herhaald) daderschap is essentieel, want zonder daders zijn er geen slachtoffers. De toezegging van de staatssecretaris dat er gecoördineerd wordt ingezet op zowel preventie als resocialisatie en toezicht is om die reden van belang. Ook de urgentie van het probleem van arbeidsuitbuiting en de noodzaak om kwetsbare sectoren en groepen in kaart de brengen, wordt door het kabinet onderschreven en er worden diverse initiatieven genoemd die lopen op dat vlak. De Nationaal Rapporteur kijkt hoopvol naar de impact van al deze initiatieven.
Fundament voor nieuw kabinet
Met het oog op de toekomst is het van belang dat de initiatieven die zijn gestart en de inzichten die zijn vergaard efficiënt worden doorgepakt. Bij een dusdanig diepgeworteld en complex maatschappelijk probleem past slechts een duurzame en daadkrachtige aanpak. De Nationaal Rapporteur spoort het aankomende kabinet aan om op de ingeslagen weg door te gaan en effectief om te zetten in uitvoering, in samenwerking met gemeenten. Bolhaar: ‘Natuurlijk ben ik ook van harte bereid mee te denken over verdere verdieping en vervolgstappen.’