Belangrijk advies Commissie Van Dooijeweert om rechtsbescherming van kinderen in jeugdzorg te verbeteren
Veel kinderen die seksueel misbruik of seksuele uitbuiting hebben meegemaakt komen in aanraking met jeugdzorg. Op dit moment worden de wensen en belangen van deze kinderen nog niet altijd goed meegenomen in beslissingen over hun zorg. Ook worden ze nog niet in elk proces over een verzoek tot uithuisplaatsing bijgestaan door een bijzonder curator of advocaat waardoor hun belangen niet goed kunnen worden behartigd. De Nationaal Rapporteur is daarom verheugd over het adviesrapport dat de Commissie van Dooijeweert heeft gepubliceerd.
De Commissie doet de aanbeveling om de rechtsbescherming van kinderen te verbeteren die te maken hebben met jeugdzorg. “Het is belangrijk dat de wensen en behoeften van kinderen centraal komen te staan bij ingrijpende beslissingen. De aanbeveling van de Commissie Van Dooijweert is dan ook essentieel om te zorgen dat de zorg en bescherming die kinderen ontvangen, aansluit bij wat ze nodig hebben”, aldus de Nationaal Rapporteur.
Nog niet altijd een advocaat aanwezig
Eerder heeft de Nationaal Rapporteur haar zorgen geuit over de beperkte juridische bescherming voor minderjarige slachtoffers van seksueel geweld bij uithuisplaatsing. Relatief veel minderjarigen die uit huis worden geplaatst nadat zij seksueel geweld hebben meegemaakt, worden uit huis geplaatst naar een open instelling. Bij een gedwongen uithuisplaatsing naar een open instelling wordt het kind in het proces niet vertegenwoordigd door een advocaat. Doordat het kind niet vertegenwoordigd wordt, komen de wensen en behoeftes van het kind niet altijd goed naar voren in de rechtszaak over de uithuisplaatsing.
Bijzondere curator om kind bij te staan
De Commissie Van Dooijeweert adviseert de overheid om vast te leggen dat als de Raad van de Kinderbescherming een machtiging tot uithuisplaatsing verzoekt, het kind altijd recht heeft op een bijzondere curator. De bijzondere curator heeft als taak het kind bij te staan en te vertegenwoordigen in het proces. Door in elk proces waar de Raad van de Kinderbescherming om een uithuisplaatsing verzoekt een bijzonder curator toe te wijzen aan een kind, kunnen de wensen en behoeftes van het kind beter vertegenwoordigd worden en het verzoek beter getoetst worden aan de belangen van het kind.
Veel uithuisplaatsingen vinden plaats met toestemming van de ouders in het vrijwillig kader. Hoewel vrijwillige hulp in veel opzichten de voorkeur heeft boven gedwongen hulp, ontbreekt in het vrijwillig kader een juridisch kader met duidelijke rechten voor ouders en kinderen. Het is daarom ook van belang dat, zoals de commissie adviseert, er een landelijke, uniforme regeling komt over procedurele rechten van kinderen en ouders zodra er betrokkenheid is van het lokale team in het vrijwillig kader.
Hulp die passend is het voor het kind
De Nationaal Rapporteur constateert al jaren dat minderjarige slachtoffers van seksueel geweld en seksuele uitbuiting vaak niet de hulp krijgen die voor hen het meest passend is. De adviezen van de Commissie Van Dooijeweert kunnen bijdragen aan een betere rechtsbescherming van kinderen en een betere afweging van hun belangen in het juridisch proces. Door het belang van het kind centraal te stellen in het verzoeken en toetsen van hulpverlening in het gedwongen kader, kan er gezorgd worden dat de hulp die een kind uiteindelijk ontvangt zo goed mogelijk aansluit bij zijn of haar hulpbehoefte. Of de aanbevelingen uit dit rapport hieraan gaan bijdragen hangt af van de concrete invulling ervan in de praktijk. De Nationaal Rapporteur blijft de opvolging van het adviesrapport met belangstelling volgen.