Nationaal Rapporteur. Zicht op kwetsbaarheid. Een verkennend onderzoek naar de kwetsbaarheid van kinderen voor mensenhandel

De Nationaal Rapporteur maakt zich zorgen over de positie van Roma-kinderen, Syrische kindbruiden en illegaal in Nederland verblijvende kinderen die moeten werken binnen huishoudens. In ‘Zicht op kwetsbaarheid’ signaleert zij dat deze groepen te weinig vanuit een mensenhandelperspectief worden bekeken. 'Daardoor bestaat de kans dat de mensenhandel die zich binnen deze groepen voordoet niet gezien wordt.'

Kwetsbare kinderen

De Nationaal Rapporteur onderzoekt in totaal zeven groepen kinderen op de mogelijke kwetsbaarheid voor mensenhandel. Over de positie van een groep Roma-kinderen is Corinne Dettmeijer bezorgd. 'Ik heb geconstateerd dat sommige Roma-kinderen gedwongen worden te gaan stelen op straat', zegt de rapporteur. 'Dat is een vorm van criminele uitbuiting, maar wordt niet altijd als zodanig gezien. Het kind wordt als crimineel opgepakt en gestraft, maar vergeten wordt dat hij of zij tot strafbare feiten kan zijn aangezet. OM, politie en gemeenten moeten daarop beter zijn voorbereid.'

Kindhuwelijken

De rapporteur signaleert in het rapport ook dat in Nederland kindhuwelijken voorkomen. In het rapport is aandacht voor Syrische kindbruiden, die vanuit Syrië meereizen met een vaak meerderjarige man. Tussen september 2015 en januari 2016 kwamen circa 60 kindbruiden Nederland binnen. 'Het ontbreken van een gerichte aanpak maakt Syrische kindbruiden niet alleen kwetsbaar voor mensenhandel, maar ook voor seksueel geweld', zegt de Nationaal Rapporteur. 'Deze meisjes bevinden zich vaak in een sociaal isolement waardoor eventueel misbruik en uitbuiting langdurig aan kan houden. Het risico bestaat dat zij op lange termijn verworden tot huisslaaf of verborgen vrouw.'

Binnen de Roma-gemeenschap komt het voor dat kinderen tot het aangaan van huwelijken worden aangezet. In het rapport onderzoekt de rapporteur de relatie tussen deze gearrangeerde kindhuwelijken en mensenhandel en seksueel geweld tegen kinderen. 'Momenteel is nog geen sprake van een actieve strafrechtelijke aanpak van huwelijken waartoe kinderen worden aangezet. Dat baart de Nationaal Rapporteur zorgen omdat meerdere wetten kunnen worden overtreden. De laatste jaren krijgt de positie van kinderen binnen deze huwelijken weliswaar steeds meer aandacht, maar echte consequenties worden daaraan niet verbonden.' De Nationaal Rapporteur beveelt in het rapport aan dat vaker wordt gekozen voor een strafrechtelijke aanpak. 'Als kinderen worden aangezet om te trouwen en daarna in een gecreëerde setting seks moeten hebben, mag dat niet worden toegestaan. Het beleid van het Openbaar Ministerie moet op het vervolgen van deze gedragingen veel meer worden ingericht.'

Gerichte aanpak nodig

In haar vandaag verschenen rapport onderzoekt de Nationaal Rapporteur in totaal zeven groepen kinderen op hun kwetsbaarheid voor mensenhandel. Naast de hierboven genoemde groepen zijn dat kinderen uit de LHBT-gemeenschap, kinderen met de eetstoornis anorexia nervosa, kinderen die zich (willen) voegen bij ISIS en kinderen werkzaam in de productieketens van grote bedrijven. Ook heeft de rapporteur onderzoek gedaan naar illegaal in Nederland verblijvende kinderen die binnen huishoudens moeten werken, een groep die volgens Corinne Dettmeijer 'zeer kwetsbaar is', maar waar nog weinig zicht op is. 'In de zaken die ik heb onderzocht ging het vaak om jarenlange uitbuiting in Nederland en had het kind meerdere contactmomenten met de Nederlandse samenleving. Toch is kennelijk nooit een lampje gaan branden.'