Ga direct naar inhoud

'Proactieve overheid noodzakelijk bij tegengaan orgaanhandel en mensenhandel met oogmerk orgaanverwijdering'

Nieuwsbericht | 01-02-2016 | 18:28

Een proactieve houding aan de kant van opsporingsdiensten en het Openbaar Ministerie is vereist om goed zicht te krijgen op orgaanhandel en mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering. Dat is één van de aanbevelingen in een publicatie in het vaktijdschrift Transplantation Direct dat deze maand verschijnt. Onderzoekers van de Nationaal Rapporteur waren betrokken bij de samenstelling van het artikel en de werkgroep die eraan voorafging.

In het artikel is aandacht voor de verborgen settings waarin orgaanhandel en mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering plaatsvinden. Het is belangrijk dat signalen die er zijn tussen verschillende organisaties worden gedeeld, zodat eerder een compleet beeld van de situatie ontstaat. Europol en Interpol zijn instanties waarvan in dit kader nog meer gebruik moet worden gemaakt, zo concluderen de auteurs. Ook is het van belang dat medische professionals bij de aanpak van beide fenomenen worden betrokken.

Experimentele onderzoekshouding

Nationaal Rapporteur Corinne Dettmeijer zegt dat een ‘experimentele’ onderzoekshouding nodig is bij opsporingsdiensten en het Openbaar Ministerie. “Het volstaat niet om alleen het internet af te struinen op zoek naar mensen die hun nier te koop aanbieden. Er bestaan inmiddels genoeg signalen om te zeggen dat ook een link bestaat tussen Nederland, orgaanhandel en mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering. Die signalen moeten serieus worden genomen en er moet tijd worden vrijgemaakt om ze goed te onderzoeken.”

Orgaandonorentekort

Ten grondslag aan zowel orgaanhandel als mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering ligt het wereldwijde orgaandonorentekort. Eerder beval de rapporteur aan na te denken over een zeer strikt gereguleerde vorm van financiële stimulering van nierdonatie. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door niet te werken met een (directe) geldelijke beloning, maar via een (indirecte) levenslange vrijstelling van ziektekostenpremies. De rapporteur heeft gemerkt dat de politieke discussie daarover achterblijft. “Dat is jammer, want de wetenschap verkent al jaren de theoretische mogelijkheden van een verantwoord systeem met financiële stimuli. Het onderwerp verdient bredere, politieke aandacht.”

Artikel

Het artikel in Transplantation Direct kwam tot stand naar aanleiding van de HOTT-conferentie in november 2014. Het doel van het HOTT-project, dat door de Europese Commissie gefinancierd wordt, is om kennis over orgaanhandel en mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering te vergroten, bewustwording te creëren en de aanpak te helpen verbeteren. De Nationaal Rapporteur is nog steeds als adviseur verbonden aan het project.

Het artikel 'Establishing Trafficking in Human Beings for the Purpose of Organ Removal and Improving Cross-Border Collaboration in Criminal Cases: Recommendations' is online verschenen op de website van Transplantation Direct en wordt nog in het tijdschrift gepubliceerd.

Publicaties