Rapporteur: proactieve houding nodig bij signalering en opsporing arbeidsuitbuiting
Bij de signalering en opsporing van arbeidsuitbuiting is een proactieve houding van overheidsorganisaties noodzakelijk. Acties zoals die van de Inspectie SZW afgelopen zondag in de transportsector zijn belangrijk, zegt de Nationaal Rapporteur. 'Alleen door af en toe de thermometer in bepaalde sectoren te steken, kun je achterhalen welke zaken daarin spelen.'
Afgelopen zondag vond een grootschalige controle plaats van vrachtwagenchauffeurs op tien grote, Nederlandse parkeerplaatsen. Naast verschillende diensten van Inspectie SZW waren ook de Nationale Politie en de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport (ILT) bij de actie betrokken. Naar aanleiding van de controles worden drie opsporingsonderzoeken naar arbeidsuitbuiting (artikel 273f Sr) opgestart. Inspecteurs troffen onder anderen een chauffeur aan die 75 uur per week moest werken. Een ander werkte voor slechts 200 euro per maand.
Volgens Nationaal Rapporteur Corinne Dettmeijer-Vermeulen vormen integrale acties als deze de basis voor een effectieve aanpak van arbeidsuitbuiting. 'Bij arbeidsuitbuiting gaat het vaak om overtredingen van meerdere (arbeids)wetten. De arbeidsuitbuiting ga je pas zien als je alle overtredingen in samenhang met elkaar bekijkt. Vandaar dat samenwerking tussen verschillende handhavende partijen noodzakelijk is om arbeidsuitbuiting te herkennen. Mensen uit diverse domeinen moeten bij elkaar samen komen. Bovendien moeten inspectiediensten en opsporing op elkaar zijn aangesloten.'
De aanpak van arbeidsuitbuiting was een prioriteit gedurende het voorzitterschap van Nederland van de Raad van Ministers van de Europese Unie, dat op 1 juli afloopt. Op 18 en 19 januari werd in Amsterdam een conferentie over het onderwerp gehouden waar alle lidstaten waren vertegenwoordigd. Dettmeijer pleitte toen voor een 'caleidoscopische aanpak' van arbeidsuitbuiting. Volgens Dettmeijer is het strafrecht nodig om daders te vervolgen, maar moet ook gefocust worden op de bescherming van slachtoffers. Ook arbeidsrechtelijke wetgeving en het beleid op het terrein van arbeidsmigratie spelen een rol. Dettmeijer: 'Wanneer je door een caleidoscoop kijkt, zie je hetzelfde fenomeen vanuit meerdere perspectieven. Zo moeten we ook naar arbeidsuitbuiting kijken. Door de verschillende perspectieven die er zijn op elkaar af te stemmen ontstaat een samenhangende aanpak van arbeidsuitbuiting.'