De Nationaal Rapporteur over mensenhandel en prostitutie

Mensenhandel in relatie tot prostitutie krijgt de afgelopen weken veel aandacht in de media, wat ook tot veel vragen heeft geleid aan de Nationaal Rapporteur over haar standpunten over dit onderwerp. Wat vindt de Nationaal Rapporteur bijvoorbeeld van het invoeren van een ‘pooierverbod’?

Op voorhand acht de Nationaal Rapporteur een ‘pooierverbod’ vanuit het oogmerk van de bestrijding van mensenhandel niet nodig. Het mensenhandelartikel (artikel 273f Wetboek van Strafrecht) en de wetsartikelen die zien op zedelijkheidsdelicten bieden voldoende handvatten om strafwaardige gedragingen in de prostitutiebranche aan te pakken. Deze visie heeft de Nationaal Rapporteur ook verwoord in een inventarisatie die de minister via het WODC liet uitvoeren naar dit zogenoemde ‘pooierverbod.’

De Nationaal Rapporteur is wel voorstander van het aanpakken van klanten van slachtoffers van mensenhandel die verwijtbaar gebruik maken van seksuele diensten waarvoor een ander niet uit vrijheid kiest. In de Negende rapportage mensenhandel (2013) deed zij de aanbeveling om hiervoor een aparte strafbaarstelling in de wet op te nemen. Het advies van de Nationaal Rapporteur in reactie op het initiatiefvoorstel strafbaarstelling van misbruik van prostitué(e)s die slachtoffer van mensenhandel zijn (34 091), van de leden Segers, Rebel en Kooiman, heeft zij deze week gepubliceerd.

De vraag die de Nationaal Rapporteur nog wel eens krijgt is of pooierschap altijd hetzelfde is als mensenhandel. Dat is niet het geval. Met de afschaffing van het bordeelverbod in Nederland in 2000 is exploitatie van prostitutie gelegaliseerd. Iemand die als pooier werkt, exploiteert een prostituee. Die exploitatie is dus niet per definitie mensenhandel. Dat is pas het geval als voldaan wordt aan wat het mensenhandelartikel strafbaar stelt.

In het debat over een pooierverbod reageren zowel voor- als tegenstanders met een verwijzing naar schattingen van de omvang van mensenhandel binnen de prostitutiesector. Grote waakzaamheid is daarbij geboden. Schattingen en cijfers die betrekking hebben op mensenhandel vergen altijd duiding. Waar hebben ze betrekking op, waar komen ze vandaan, hoe betrouwbaar zijn ze en, zijn ze wel vergelijkbaar? De Nationaal Rapporteur gaat dieper in op het verband tussen prostitutiebeleid en mensenhandel. Meer aanbevelingen van de Nationaal Rapporteur over de aanpak van mensenhandel in relatie tot prostitutie zijn te raadplegen op de pagina ‘Mensenhandel binnen prostitutie’. Eind 2015 zal de Nationaal Rapporteur een rapport uitbrengen over mensenhandel en prostitutie in Nederland.
Update [17-09-2015]: Het rapport over mensenhandel en prostitutie in Nederland wordt begin 2016 verwacht.